Оқу-ағарту министрлігі қалай 21 млрд теңге үнемдеді?

Қазақстанда мектепке дейінгі білім беру саласында енгізілген «ақша – баланың артынан жүреді» қағидатына негізделген ваучерлік қаржыландыру тетігі өз тиімділігін көрсетті. Осы механизмнің арқасында бюджет қаражатын мақсатсыз пайдалану тәуекелі азайып, тікелей үнем 21 млрд теңгені құрады. Үнемделген қаражат жаңа ваучерлер беруге бағытталған.

Қазақстан Республикасының Оқу-ағарту министрлігі мәліметінше, бұл тәсіл кезекке жалған тіркеу немесе бір баланы бірнеше рет есепке алу сияқты мәселелерді жойды. Себебі әр ваучер нақты бір балаға бекітіледі.

Алғашқы пилоттық кезеңде 788 мың ваучер берілген. Қазіргі таңда бағдарламаға 5 634 мектепке дейінгі ұйым қатысып отыр, бұл елдегі балабақшалардың шамамен 47 пайызы.

Механизм қалай жұмыс істейді? Алдымен жергілікті атқарушы органдар мектепке дейінгі ұйымдарға мониторинг жүргізіп, олардың ҚР БҒМ-нің №381 бұйрығында белгіленген талаптарға сәйкестігін тексереді. Осыдан кейін балабақшалардың жобалық қуаты көрсетілген тізім бірыңғай қаржы операторының базасына енгізіледі. Мәліметтер жаңартылып отырғандықтан, жүйеде бос орындар туралы ақпарат ваучерлерді ескере отырып тұрақты түрде өзгеріп тұрады.

Оқу-ағарту бірінші вице-министрі Майра Мелдебекова ваучерлік жүйенің негізгі артықшылығын түсіндірді. Оның айтуынша, бұрын жалпы конкурс өткізіліп, оған балабақшалардың өзі қатысатын. Ал қазір әр ата-ана баласына тікелей орын алады.

– Ваучер – әр балаға берілетін кезектегі нақты орын. Бұрын балабақшада 200 орын болса, іс жүзінде ол сан артық та, кем де болуы мүмкін еді. Қазір әр балаға жеке ваучер берілетіндіктен, артық та, кем де болмайды. Артық қалған ваучер келесі балаға өтеді. Осылайша қаражат үнемделеді. Бірақ бұл ақша бюджетке қайтарылмайды, керісінше басқа балаларға ваучер ретінде қайта үлестіріледі, – деді ол.

Министрлік өкілдерінің айтуынша, бұл тәсіл қаржыны нақты балаға бағыттауға мүмкіндік беріп, мектепке дейінгі білім беру жүйесіндегі ашықтық пен әділдікті арттырды.